Η καθρεφτική γραφή στο νηπιαγωγείο

Πολλοί γονείς ανησυχούν όταν βλέπουν ότι το παιδί τους στο νηπιαγωγείο γράφει το όνομά του ανάποδα. Η λέξη "δυσλεξία" κυριαρχεί στις σκέψεις τους. Είναι όμως αυτό ένδειξη δυσλεξίας;

Το παρόν άρθρο συντάχτηκε από τη λογοθεραπεύτρια Σπυριδούλα Κυπριτζόγλου με σκοπό να δώσει εξήγηση στο φαινόμενο του καθρεφτισμού, βάσει ερευνών που έχουν γίνει στη Ελλάδα τα τελευταία χρόνια. Η νευροψυχολόγος Γλυκερία Μήτσιου-Δάκτυλα πραγματοποίησε την πρώτη πανελλήνια έρευνα σε 6.644 παιδιά, η οποία κατέχει μέχρι σήμερα τη δεύτερη θέση παγκοσμίως, με θεαματικά αποτελέσματα στο χώρο της νευροψυχολογίας, των μαθησιακών δυσκολιών και της δυσλεξίας, τα οποία έχουν δημοσιευθεί σε επιστημονικά περιοδικά. Αναφέρει ότι η καθρεφτική γραφή είναι η γραφή που πηγαίνει σε αντίθετη κατεύθυνση από τη φυσιολογική και στην οποία το κάθε μεμονωμένο γράμμα επίσης αντιστρέφεται. Ενώ τα γράμματα, οι λέξεις, οι αριθμοί είναι καλά σχηματισμένα, η κατεύθυνσή τους είναι λανθασμένη.

Η νευροψυχολόγος Γλυκερία Μήτσιου-Δάκτυλα ασχολείται εδώ και πολλά χρόνια με ερευνητικό, κλινικό και αποκαταστασιακό έργο σχετικά με παιδιά που έχουν κάποιο μαθησιακό πρόβλημα (δυσλεξία, δυσγραφία, δυσορθογραφία, δυσαριθμισία, σύνδρομο του αργού αναγνώστη, διάσπαση ελλειμματικής προσοχής και υπερκινητικότητας). Δείγμα για τη μετέπειτα εμφάνιση μαθησιακής δυσκολίας στην προσχολική ηλικία είναι η καθρεφτική γραφή. Όταν τα παιδιά αρχίζουν να μαθαίνουν να γράφουν το όνομά τους, το γράφουν ανάποδα. Αυτό, αν και έχει περιοδική εμφάνιση, σημαίνει ότι υπάρχει μια δυσλειτουργία σε συγκεκριμένη δομή του εγκεφάλου, κοντά στον κινητικό φλοιό, με αποτέλεσμα να εμφανίζουν δυσκολία στην αποτύπωση της γραπτής τους έκφρασης. 

Συνήθως οι νηπιαγωγοί δεν θορυβούνται, γιατί λένε ότι πρόκειται για περιοδική εμφάνιση και άρα δεν δίνουν και πολύ μεγάλη σημασία. Παρ' όλα αυτά, είναι πολύ σημαντικό και πρέπει να το προσέχουν και να δίνουν μεγαλύτερη ενίσχυση σε ασκήσεις ψυχοκινητικού τομέα μέσα στην τάξη. Θα έπρεπε, επίσης, να ενημερώνουν τους γονείς, ώστε να κάνουν ειδικές παρεμβατικές ασκήσεις και στο σπίτι και να αποτρέψουν την εμφάνιση και άλλων συμπτωμάτων, όπως το να μπερδεύει το παιδί το ε με το 3, να μην έχει σωστή οπτικοχωρική διάκριση, να παραλείπει γράμματα, να μην τα τοποθετεί σωστά κ.λπ. Πρέπει, ακόμα, να σημειωθεί ότι η καθρεφτική γραφή οδηγεί και στον αναγραμματισμό, φαινόμενο συχνό σε παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες.

Συμπεραίνουμε από τα παραπάνω ότι η σωστή πρόγνωση στην προσχολική ηλικία είναι η καλύτερη πρόληψη για τις μαθησιακές δυσκολίες. Δεν πρέπει να αγχωνόμαστε, πρέπει όμως να γίνονται τα σωστά βήματα τόσο στο σχολείο όσο και στο σπίτι, μαζί με την οικογένεια, η οποία παίζει και αυτή σημαντικό ρόλο στη μετέπειτα πορεία. Πώς; Χρειάζεται να δώσουμε μεγαλύτερη ενίσχυση, ενθάρρυνση και περισσότερη αγάπη στα παιδιά όταν δούμε να διακατέχονται από μια δυσκολία. Δεν πρέπει να θεωρούμε το παιδί τεμπέλη ή αδιάφορο, αλλά όλο αυτό να μας θορυβήσει, ώστε να αγκαλιάσουμε το παιδί και να προσπαθήσουμε να το βοηθήσουμε. Επίσης, δεν πρέπει να πελαγώνουμε και να είμαστε αυστηροί με το παιδί. Απαιτείται πλήρης ενημέρωση, επιμόρφωση στα θέματα αυτά αλλά και σωστή καθοδήγηση, για να μπορέσουμε να βοηθήσουμε. Όταν ο γονιός ενημερώνεται, τότε βοηθάει το παιδί του σωστά και αποτελεσματικά.